Жыл басында-ақ тапсырып қойған құжаттарын басқармадағылар енді көмекке қол жеткіземіз бе деп отырғанда «түгел емес» деп қайтарып берген. Бір биыл ғана емес, жылда осылай ететін олардың түсініксіз әдеті шаруларды ашуға булықтырып отыр. «Неге тұқым аузына тірелгенде емес, ертерек айтпайды? Енді екі айда құжат дайындап үлгеру мүмкін емес», – деп әділет іздеген бір топ қауым базынасын әріптесім Жандос Тастемір тыңдап қайтты.
Субсидия әділетсіз бөлінді дегеннің бірі – ескі ихандық Фурхад Қажықұлов. Мал шаруашылығын отбасылық кәсіпке айналдырып, қорасын малға толтырған ол тек соңғы жылдары жерге шөп шықпай, мал азығынан қиналғанын айтады. Ол аздай, соңғы екі жылдан бері мемлекеттен көк тиын да алмапты.
Фурхад Қажықұлов, шаруа қожалығының иесі:
«Өткен жылы нөмір деген жоқ еді. Сырғасын тексереді. Содан кейін тапсырыс береміз. Тексеру келіп тексеріп көрді. Вазаны тексерді. Қысқасы, «есеп нөмір алыңыз» диді. Оны алмасаң ала алмайсың диді. Тағы да қағылғалы тұрмыз-ау биыл, қысқасы».
Ұлықбек Ахметов те «Сыбаға» бағдаралмасымен асыл тұқымды мал алған. Енді ол мал басына төленетін жеңілдікке қол жеткізе алмай жүр. Жалпы, бір ғана шаруа емес, өңірдегі атакәсіпке бет бұрған шаруалардың жайы осылай. Сөздерінше, 80 пайызының қорасы болғанымен, құжаты жоқ – дейді ол.
Ұлықбек Ахметов, шаруа қожалығының иесі:
«Екі жылдан бері субсидия ала алмай отырмыз. Себебі жыл сайын шарттары өзгеріп жатыр. Ал құжат жинауға біздің уақытымыз тым тар. Бірақ бізге ол ауадай қажет: малға жем-шөп алар едік».
Жемқорлыққа қарсы қызмет агенттігі қызметкерлері де ауыл шаруашылығы саласында көптеген былықтың барын айтып отыр. Соның бірі осы – субсидияны дұрыс бөлмеу. Арнайы талдау нәтижесі көрсеткендей, субсидия берілген шаруалардың қорасында малы жүйеге сәйкес келмеген. Мәселен, бір шаруа қожалыққа 598 басқа деп субсидия беріліпті. Тексере келгенде қожалық иесінің сонша малы болмай да шыққан.
Нұрдәулет Сәмет, Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінің то бойынша департаменті басшысының бірінші орынбасары:
«Басқарма қызметшілері келген қызмет алушыларды қолдау арқылы электронды өтінім тапсырыңыздар деп кері қайтаруға мәжбүр болады. Сондай-ақ тапсыруға жәрдем беретін көмекшілерге жіберуі де мүмкін. Өз кезегінде өтінімдер тапсырылған IP-адрестерді зерделеу мұндай тәжірибенің бар екендігін көрсетеді. К. жеке кәсіпкердің атынан маусымда өтінім жіберіліп, тура осы кісінің адресінен өтінім қабылдаған немесе басқа өтінімдер қабылдаған Б және Ш шаруа қожалықтарына өтінімдер жіберілген».
Жыл басында жіберген құжаттары жарамай, жыл соңына таяғанда заңнаманың бірден өзгеріп кететінін түсінбеген шаруалар құзырлы органдарға арызданамыз, – деп отыр.
