Қожа Ахмет Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті – ел тәуелсіздігімен бірге бой көтерген білім ошағы. 1993 жылы осы оқу орны жанынан 88 гектар тақыр жерге ботаникалық бақ салынды. Бүгінде ол биологиялық және экологиялық мәселелерді шешетін заманауи ғылым орталығы ғана емес, Түркістан қаласының жайқалған орманына, жасыл қорғанына айналды. Бақтың бүгінгі тыныс-тіршілігі жайлы тілшіміз Назым Қайратқызы сабақтайды.
Ерзат Егембердінің әкесі осы бақта бас агроном болған. Сол кезде 9 жасар бала ағаш егіп, көшет суарып, көпке қолқанат боп жүгіріп жүретін. Енді бүгін әкенің ізін жалғап, осы бақта дендролог боп қызмет етеді.
Ерзат Егемберді, дендролог:
«1993 жылы университетіміздің алғашқы ректоры Мұрат Жұрынұлының ұсынысымен ботаникалық бақ құрылады. Кезінде бұл ашық жатқан, «Коммунизм» колхозы егіншілікке жарамсыз деп тастап кеткен жері болатын. Өйткені жердің асты 1 метрден ары қарай тас. Мұны қазір тек судың күшімен ғана ұстап тұрмыз».
Жалпы Түркістан қаласы экологиялық аймақ саналады. Дегенмен, ботаникалық бақ тынымсыз еңбектің арқасында өсіп өнді. Мұнда қазір декоративті және жеміс ағаштарының 150-ден аса түрі мен сұрпы өсуде. Оларды күтіп-баптаумен 20 маман айналысады. Солардың бірі-халықаралық университеттің алғашқы түлегі Рахия Абдуллаева.
Рахия Абдуллаева, аға лаборант:
«Біз – 1992 жылы университеттің Экология факультетін бітірген алғашқы түлектеріміз. 1996 жылы осы жерге жұмысқа келдім. Ол кезде бұл жер дала еді. Өз қолымызбен еккен көшеттер міне көріп тұрғандарыңыздай жайқалып, жасыл орман болды».
Ботаникалық бақта университеттің алғашқы ректоры Ұлттық ғылым академиясының президенті Мұрат Жұрынұлы, жазушы Мұхтар Шаханов секілді ірі тұлғалар екен ағаштар жайқалып тұр. Әр ағашты Түркістан аймағының климатына, жеріне бейімдеу де көп уақыт пен еңбекті талап етеді дейді мұндағы мамандар. Бұл мақсатқа бақ ішінде арнайы жылыжайлар да бар.
Орынкүл Оразбаева, аға ғылыми қызметкер:
«Жалпы, бұл көшеттердің барлығы кәдімгі бала сияқты күтімді қажет етеді. Ұрығынан егілетін олардың өсуі үшін жылыжайдың ішіндегі температура, ылғалдылық бәрі өсімдіктің өсу қарқынына сәйкес болуы керек. Біз соған жағдай жасап, бала күткендей күтіп-баптап отырамыз».
Айта кетерлігі, биылғы көктемде бақта Президент Назарбаев деген атауға ие қызғалдақтың ерекше түрі алғаш рет гүлдеді. Бұл да тәуелсіздіктің бір жемісі, мерейтойға арналған сый іспеттес.
