Құмар ойын құрбандары күн санап артып келеді. 2021 жылғы статистиканы сөйлетсек елімізде 400 мыңға жуық азамат ойын құмар екен. Ал бір ойыншының орташа қарызы 10 млн теңге. Еліміздің ойын бизнесі туралы заңының өзі букмекерлік кеңселерді кәсіпкерлік нысан ретінде қарастырады. Сондықтан болар, біреудің кәсібіне өзгелер нәсібін жығып беріп отыр.
Есімін атамауды сұраған бұл азамат 5 жыл бойы құмар ойынның түбіне түскен. Алғашында достары көндіріп, қолы жүре бастаған соң өз еркімен ойынға ақша тіккен. Бірде сәтті, бірде сәтсіз, әйтеуір сол бір қызығушылығы қалай дағдыға айналып кеткенін өзі білмей қалған.
Қала тұрғыны:
«Осыдан біраз жыл бұрын достарым ұсынды. Қызығушылығм одан сайын артып, достарымнан қарыз да алдым. Кейіннен барлығын сенімінен шыға бастадым. Ата-анамның арқасында қарыздарымнан құтылдым».
Оңай ақшаға тәуелділіктің соңы жақсы аяқтала бермейді. Оған дәлел Маңғыстаулық азаматтың әрекеті. 20 жылда 200 млн теңгесін ұтысқа тіккен ол, букмекер кеңсесін өртеуге дейін барды. Мамандар да құмар ойынға әуестік психологиясы әлсіз адамдардан шығады дейді.
Балбөпе Төлекеева – Психолог:
«Құмар ойынға бейім келетін адамдар негізінен көбіне өмірден өз орнын таппағандар. Алға қойған мақсаты жоқ, депрессияға ұшыраған адамдар барады. Және оңай ақшасы тапқысы келетіндер мен ішімдікке әуестер құмар ойынға жүгінеді».
Дінде де түбегейлі харам саналатын бұл іске қоғам болып тосқауыл болуымыз керек дейді, имам Еркебұлан Қарақұлов.
Еркебұлан Қарақұлов – Облыстың бас имамы:
«Шариғатымызда бұл үлкен күнә болып саналады. Харам іс, бұдан сақтану керек. Харам деп қарамсақ, отбасының ыдырап жатқанын көріп жатырмыз. Одан қоғам да бұзылып жатыр».
Өткен жылы елімізде ойын бизнесі туралы заң шықты. Онда әр бәсті есепке алатын орталық салу сөз болған. Бірақ ұсыныс орындалған жоқ. Енді міне 400 мыңға жуық азаматтың құмар ойынға салынып кеткені белгілі. Өйткені букмекерлер жарнамаға ақша аяп жатқан жоқ. Интернеттен кино көрсең де, үйге келіп теледидар қоссаң да оңай табысқа кенелуді көрсетеді. Сондықтан сенат депутаты Дана Нұржігіт букмекерлік кеңселердің жарнамасына тиым салуды ұсынды.
Дана Нұржігіт – ҚР Парламенті сенатының депутаты:
«Жарнама туралы» қолданыстағы заңға сәйкес, казино мен интернет-казино қызметтерін жарнамалауға тыйым салынады. Бірақ букмекерлік кеңселердің қызметтерін жарнамалауға тікелей тыйым жоқ. Сондықтан мұндай компаниялардың жарнамалары интернетте агрессивті түрде алға жылжуда. Осы фактіні ескере отырып, букмекерлік компанияларды жарнамалауға толық тыйым салу бойынша қолданыстағы заңнамаға тиісті өзгерістер енгізу қажет».
Бүгінде елімізде лицензиясы бар 7 казино, 30 букмекерлік кеңсе бар. Одан жыл сайын орта есеппен 20 млрд салық өндірілген. Букмекерлік кеңселердің жарнамасы тіпті мемлекеттік арналардан да көрсетіліп жатыр. Ал шетелдік тәжірбиеге көзжүгіртсек, Америкада құмар ойыншыларға қаржы ұйымдары қарыз бермейді. Ал Грузияда тіпті мұндай ойындардың жарнамасына рұқсат жоқ. Сондықтан депутаттар да ойын бизнесі туралы заң жобасын қайта қарастыруды сұрап отыр.