Мобильді аударымдарға қатысты заң жобасы мақұлданғалы жұрт даурығып жатыр. Әсіресе, саудагерлер мен қызмет көрсету саласы. Онлайн төлемге әбден үйренген бизнес өкілдері қазірдің өзінде тек қолма қол ақшаны ғана қабылдауға көшкен. Ал банкоматтардың алдында ұзын-сонар кезек. Аударымдарға қатысты тұрғындар пікірі қалай? Шынар Әділханқызы зерттеп көрді.
БЛИЦ-САУАЛНАМА:
«Каспий онсызда процентін ұстап тұрған жоқ па? Енді бұл қара халықта несі бар?»
«Сауда қыла алмай отырмыз. Алатын затымызды кейде ала алмай қиналып жатырмыз».
«Бергенін аласың. Қарызға да бересің. Тең жарымы малдың қарызына кетіп жатыр. Халықта ақша жоқ».
Күнделікті нан пұлын таксилетіп тауып жүргендердің бәрі бұл өзгеріске наразы. Солардың бірі – Бақытжан Жұманов. 7 баланың әкесі онсызда дизель бағасының шарықтап, газдың құны көтеріліп кеткенде, енді бұл жығылғанға жұдырық болды дейді. Тірнектеп тапқан тиыннан салық төлеуге тіпті қарсы.
Бақытжан Жұманов, жүргізуші:
«Мысалы 4-5 мыңға бензин құясың. Оны 5 рейсте әрең табасың. Ремонтың бар. Жаңа машина болса мейлі екен. Оның өзіне 3-4 мың жай кетіп қалады. Мүлде пайда қалмайды ғой. Әйтеуір амалдың жоғынан 5-10 теңге қалады ма деп істейсің ғой. Бала шағаға нәпақа».
Кәсіпкерлер сауда жасаудан қалдық, тек қолма-қол қабылдаймыз десек клиент бұрылып кетеді дейді. Расыменде бүгінде қаржыны қолда ұстайтын адам сирек.
Гауһар Тойжанова, саудагер:
«Мысалы 10 адам сауда жасап келетін болса, соның 8-і каспийге аударады. Қазір барлығы каспиймен жұмыс істейді. Сонда біз сауда жасамай тұра береміз ба? Каспий жоқ десең кетіп қалады. Қазір фирма ақша қабылдамайды. Біз қалай сауда жасаймыз енді?»
Гүлжұма Орынбекова, саудагер:
«Мен мына жерде алма сатып отырмын. Мен алып келемін ана жерден. 50 мыңға зат алып келемін. 5 мың теңге маған қалады. Мен аренда төлеймін. Тамақ ішемін. Соны ғана есептейді. Сонда 25 мыңнан менен салық алады да. Ал маған қалған 5 мың теңге қалғанынан үкімет қалай есептеп жатыр сонда?»
Аударымдарға қатысты заң жобасын Парламент мақұлдағанмен, Президент әлі қол қойған жоқ. Сондықтан кәсіпкерлердің алаңдауына еш негіз жоқ.
Ал, Қаржы министрлігі бұл мәселе бизнес қауымдастығымен және банктермен талқыланды. Онда азаматтардың жеке шоты емес, кәсіпкерлік шотқа түскен қаржы ғана қаралады дейді. Сондықтан желіде желдей ескен негізсіз ақпараттарға сенбеуге шақырды.
