Қазіргі қоғам ақпараттық дәуірге аяқ басты. Әлеуметтік желілер мен мессенджерлер арқылы миллиондаған адам күнделікті жаңалықтармен танысады. Алайда, сол ақпараттың шынайылығы мен сенімділігіне назар аудармау – үлкен қатерге айналды. Соның ішінде жалған ақпарат пен халықтың бұқаралық санасын манипуляциялау құрал ретінде жиі қолданылып келеді.
Жалған ақпарат – қасақана немесе абайсызда таратылатын, шындыққа сай келмейтін мәлімет. Ол қоғамдық пікірді бұрмалауға, адамдардың сеніміне селкеу түсіруге және ел ішіндегі тұрақтылыққа қауіп төндіруге бағытталған. Бұл — бүгінгі таңда тек елімізге ғана емес, бүкіл әлемге ортақ өзекті мәселе.
Қоғамдық тұрақтылыққа төнген қауіп
Жалған ақпараттың ең басты қаупі – халықтың санасын улап, ел ішіне сенімсіздік ұялатуы. Әсіресе төтенше жағдайлар, саяси өзгерістер немесе дағдарыс кезінде шындыққа жанаспайтын мәліметтердің таралуы дүрбелеңге, қоғамда алауыздыққа, тіпті заң бұзушылыққа дейін алып келуі мүмкін.
Осы тұрғыда Мемлекет басшысы бірнеше рет ақпараттық қауіпсіздік мәселесіне ерекше назар аударып, жалған ақпаратпен күресте барша қоғам жұмылуы қажеттігін атап өтті.
Жауапкершілік – ортақ міндет
Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 274-бабына сәйкес, көрінеу жалған ақпарат тарату — заңмен жазаланатын әрекет. Бұл құқық бұзушылықтың жазасы — айыппұл салу, қоғамдық жұмыстарға тарту немесе бас бостандығынан айыруға дейін барады.
Алайда заңнан бұрын – саналы жауапкершілік тұруы тиіс. Ақпаратты тарату алдында оны бірнеше дереккөз арқылы тексеру, әсіресе елге, мемлекетке, қоғамға қатысты болса – міндетті әрекетке айналуы керек.
Іс-қимыл тетіктері
Жалған ақпаратқа қарсы күресте жүйелі және кешенді іс-шаралар қажет:
-
Ақпараттық сауаттылықты мектеп пен колледж қабырғасынан бастап үйрету;
-
Халық арасында түсіндіру жұмыстарын жандандыру;
-
Ресми дереккөздерге халықтың қолжетімділігін арттыру;
-
БАҚ пен журналистердің кәсіби этикасын күшейту;
-
Әлеуметтік желі қолданушыларын жауапкершілікке тарту тетіктерін нақтылау.
Қорытынды: Саналы қоғам – мықты мемлекет
Ақпарат – бұл қазіргі заманның қуатты құралы. Оны дұрыс пайдаланған жағдайда қоғам дамиды, ал бұрмалап қолданған кезде – оның астында бүтін ел тұншығуы мүмкін. Сондықтан жалған ақпаратқа қарсы күрес – тек құқық қорғау органдарының емес, әрбір азаматтың азаматтық борышы.
Ресми ақпарат көздеріне жүгіну, тексерілмеген деректі таратпау және саналы медиамәдениетті қалыптастыру – мызғымас тұрақтылықтың басты кепілі.
🛑 Есіңізде болсын: Шындық – дәлелге сүйенеді. Сенім – ресми ақпараттан басталады.